هنگامی که در وادی زمان قدم می زنیم نیاز داریم تا گاه گاهی بایستیم، دفتری را ببندیم و دفتری نو را آغاز کنیم. زمان ممتد است و بی معنی و تنها با مفصل بندی زمان می توان آن را معنی دار و قابل تحمل ساخت.
نیاز به چنین مفصل هائی هم برای پالایش خویشتن ضروری است و هم برای تحمل بار سنگین و ممتد زمان.
در آستانه این مفصل ها می ایستیم به عهدهایی که با خود بسته ایم می نگریم، وعده شکنی های خود را ملامت می کنیم و عهدهای جدید با خود می بندیم. اینها فرصت هائی هستند که “خویشتن” ما برای بازسازی مستمر خود نیاز دارد.
هر جامعه ای این فرصت ها و مفصل های زمانی را به نحوی برای اعضاء خود فراهم می سازد. برای این نیاز قالب های مختلف برساخت شده است. در جهان مدرن، به ویژه در غرب، برای مفصل بندی زمان به شکل جمعی شب سال نو برساخت شده است. و برای مفصل بندی زمان در سطح فردی سالروز تولد.
شب سال نو و سالروز تولد نیز مفصل های زمانی هستند که بارسنگین زمان را قطعه قطعه می کنند تا قابل تحمل شود. در این روزها نیز با خود حساب کتاب می کنیم. سالی که گذشت را مرور می کنیم و سعی می کنیم تا از خطاهای خود درس عبرتی بگیریم و با بغضی آمیخته به شادی روزگار نویی را شروع می کنیم. بغض از برای دفتری از عمر که بسته شد و شاد از اینکه همه چیز نو شده است و شروعی دوباره فراهم آمده است. گرچه خود می دانیم نه دفتری بسته می شود و نه دفتری باز و دفتر زندگی همان است که بود.
این مفصل های زمانی لحظات مبارکی هستند، لحظاتی که در آنها زایش تازگی و رخ بر بستن کهولت و قدمت رخ می دهد. شاید بگویید این تولدها و رخ بربستن ها ذهنی هستند. ایرادی ندارد. گرچه شاید ذهنی باشند اما چون اثرشان واقعی است، بالتبع خود آنها نیز واقعی هستند.
شب قدر یکی از این مفصل ها در جامعه دینداران و مومنان است. همان شبی است که در آن روح و جان پاک و تزکیه می شود. به حساب گذشته رسیدگی می شود و وعده های تازه ای شکل می گیرد. همان روزی که درب های توبه باز هستند و در آن بار گناهان در لحظه ای بر زمین گذارده می شود و از فردای آن، روزگاری نو آغاز می شود.
گر چه ممکن است فکر کنیم یک روز قبل و بعد شب قدر همان است که بود. اما برای مومنان شب قبل و بعد از قدر یکی نیست. شب قدر دقیقا نقطه ای است بر پایان یک دفتر و آغازی جدید بر دفتری نو. برای همین است که شاید بهتر است بگوییم شب قدر آغاز سال نو مومنان است.
آنها با شب قدر روزگار جدیدی را آغاز می کنند و تا شب قدری دیگر ادامه می دهند. هر ساله در چنین شبی دفتر معنوی خود را مروری دوباره می کنند. خویشتن خود را پالایش می کنند، بر زخم های خود مرهمی می گذارند و وعده های جدید برپا می دارند. همانگونه که بسیاری دیگر در سالروز تولدشان اینکار را می کنند یا در شب سال نو.
کانال_ریزوم
نویسنده: عقیل دغاقله
Aghil Daghagheleh 